Geen inhoudelijke argumenten: Minister's afleidingsmanoeuvres bij Wet Betaalbare Huur

Datum: 17-06-2024
Demissionair woonminister Hugo de Jonge doet er alles aan om voor zijn vertrek per 1 juli a.s. de Wet Betaalbare Huur erdoorheen te krijgen met alle rechtsonzekerheid op de huurwoningmarkt van dien.
Maar liefst 23 amendementen en 9 moties later is het wetsvoorstel door de Tweede Kamer aangenomen. Momenteel wordt het wetsvoorstel behandeld door de Eerste Kamer, die ondertussen twee schriftelijke vragenrondes heeft voorgelegd aan de minister.

Voor de goede orde: we willen allemaal dat huur in Nederland betaalbaar is. Zowel verhuurders als huurders zijn hier voorstander van. Echter, de snelheid waarmee deze complexe wet wordt ingevoerd, en die óók onmiddellijke en dwingende werking heeft zonder enige vorm van overgangsrecht, roept vragen op. Normaal gesproken geldt een nieuwe wet alleen voor nieuwe (huur)overeenkomsten die na invoering van die worden afgesloten, maar deze wet geldt onmiddellijk voor 3,5 miljoen bestaande huurovereenkomsten. In dit geval wordt een praktisch onuitvoerbare wet in strijd met grondrechten gerechtvaardigd. Dit zou nooit zo lichtzinnig mogen worden ingevoerd.

Vastgoed Belang is van mening dat in deze tijd, waarin burgers sterk de behoefte hebben aan een betrouwbare overheid, zeer scherp aandacht behoort te worden besteed aan de praktische uitvoerbaarheid én grondwettelijkheid van wet- en regelgeving, voordat die wordt bedacht en ingevoerd. Deze wet raakt aan het dak boven het hoofd van veel Nederlanders, dus direct aan hun bestaanszekerheid. Tijdens de tweede vragenronde heeft Vastgoed Belang daarom een 40 pagina's tellend document met vragen aangeleverd aan een aantal leden van de Eerste Kamer, welk document integraal is ingediend bij het Ministerie BZK namens de BBB-fractie.


OVER DE INHOUD VAN HET DOCUMENT

Dit document legt op zeer heldere en begrijpelijke wijze uit dát, en waarom de chaos en verwarring na invoering van de Wet Betaalbare Huur niet meer te overzien is en daarmee definitief de huurwoningmarkt zal worden ontwricht. Dit document is uitdrukkelijk niet geschreven vanuit het perspectief van (alleen) verhuurders, maar juist vanuit het perspectief van alle betrokkenen op de huurwoningmarkt. Het legt pijnlijk bloot dat vooral huurders en woningzoekenden enorm getroffen zullen gaan worden door de ontwrichtende gevolgen van deze wet.

De antwoorden op de vragen uit de schriftelijke rondes tonen aan dat het demissionaire kabinet – zonder dit goed te beseffen - grondrechten en basisbeginselen schendt met dit wetsvoorstel. De demissionaire minister is om opheldering gevraagd over onder meer de volgende schendingen van grondbeginselen van ons recht:

(i) het legaliteitsbeginsel,
(ii) het eigendomsrecht,
(iii) het beginsel dat degene die eist, bewijst,
(iv) het evenredigheidsbeginsel,
(v) het gelijkheidsbeginsel.

Nog ernstiger voor de korte termijn: de Wet Betaalbare Huur gaat een rol toebedelen aan gemeenten die zij niet kunnen vervullen nu zij daarop helemaal niet zijn ingericht. Huurders hebben bovendien na invoering van de wet geen idee meer bij wie ze nu eigenlijk moeten aankloppen en hoe ze dat moeten doen als ze een probleem hebben met hun huurwoning. Voor verhuurders blijft het al helemaal onduidelijk wat ze nu precies wel en niet na invoering van de wet moeten gaan doen. Daarbij wordt nog steeds niet toegelicht welk belang nu eigenlijk is gediend bij deze meervoudige schending van grondrechten (van zowel huurders als verhuurders!). Het document is integraal terug te vinden op: 20240609 Vragen inzake de wet Betaalbare Huur.

VERLEGGING VAN DE INHOUD

Het Ministerie vond de vragen dermate interessant dat er onderzoek werd gedaan naar de auteur ervan via IT-instellingen. Dit leidde tot de ontdekking dat een medewerker van Vastgoed Belang de auteur was. Gisteren werd deze medewerker als "lobbyist" met naam en toenaam genoemd in een NRC-artikel. In dit artikel stelde demissionair minister Hugo de Jonge dat “het niet deugt dat een Eerste Kamerlid als doorgeefluik fungeert" en dat een Eerste Kamerlid op grond van artikel 50 van de Grondwet geacht wordt om niet slechts één type burger te vertegenwoordigen. Artikel 50 van de Grondwet stelt dat de Kamers gezamenlijk de gehele bevolking vertegenwoordigen, niet individuele Kamerleden.

Het is echter logisch en een lang bestaande praktijk in onze parlementaire democratie dat Kamerleden deelbelangen vertegenwoordigen. Zij moeten deze belangen inbrengen en afwegen tegen andere belangen in het debat, wat uiteindelijk weer leidt tot het algemeen belang.

Deze opmerking van de minister is gewaagd, aangezien hij erom bekend staat groepen tegenover elkaar te zetten om slecht beleid goed te praten. Het meest recente voorbeeld hiervan is het tegenover elkaar zetten van huurders en verhuurders, waarbij huurders als de goeden en verhuurders als de kwaden worden neergezet. Gelukkig heeft de aankomende minister van Volkshuisvesting wel ervaring met dit soort kwesties. Uit het verleden is gebleken dat zij niet gediend is van verdeel en heers en polarisatie. Tijdens de Tweede Kamerbehandeling benadrukte zij terecht dat huurders en verhuurders elkaar nodig hebben voor een goed functionerende woningmarkt.

Helaas heeft de minister zich beperkt tot het recenseren van de werkwijze van de Kamer in plaats van serieuze antwoorden of uitleg te geven op de kritische vragen die in het document aan de demissionaire minister worden gesteld. Verwezen wordt naar Nota naar aanleiding van het Tweede Verslag (de antwoorden van de minister op de vragen). De analyse en uiteenzetting in het document richten zich op de werking en het effect van de Wet Betaalbare Huur in het algemeen voor iedereen op de huurwoningmarkt. Er is geen zweem van “lobby" in terug te vinden.

TOEGANKELIJKE HUURWONINGMARKT VOOR IEDEREEN

Ook Vastgoed Belang is, net als iedere andere partij die betrokken is bij de huurwoningmarkt, natuurlijk een voorstander van huur die “betaalbaar" is. Maar de Wet Betaalbare Huur gaat nu juist precies niet bewerkstelligen wat in de titel staat. Integendeel: deze wet gaat grote chaos creëren en de huurwoningmarkt volledig ontwrichten, hetgeen in de aanloop naar invoering van de wet al aan het gebeuren is. Hier waarschuwen wij niet voor, maar tal van instituten en deskundigen, waaronder de Raad van State, verschillende banken en nu zelfs studentenorganisaties, die juist geholpen zouden moeten zijn met deze wet.

Het is de plicht van het Ministerie om tot in detail opheldering te geven over de aanleiding, doelmatigheid en grondwettelijkheid van de Wet Betaalbare Huur. Leden van de Eerste Kamer constateren dat aan die plicht tot nu toe niet wordt voldaan en dat geen enkele kritische vraag serieus wordt genomen. In plaats daarvan houdt het Ministerie zich er alleen mee bezig van wie de kritische vragen afkomstig zijn.

EN NU?

Morgen wordt een allerlaatste poging gedaan door de Eerste Kamer om de demissionaire minister toch aan zijn plicht te houden. Hij dient sluitende tekst en uitleg te geven, ongeacht van welk type burger de vraag om tekst en uitleg afkomstig is. Het zijn immers altijd zijn woorden die stellen dat de woningzoekende veel te weinig gehoord wordt in dit onderwerp. Nu wordt aan de bel getrokken dat diezelfde woningzoekende van de regen in de drup wordt geholpen, maar dat zou dan weer niet kloppen want de vragen komen van ons. Kan u het nog volgen? Wij niet. Het enige dat we kunnen doen is doorgaan en volharden in het feit dat het gelijk aan onze kant staat en hoop putten uit het gegeven dat er licht gloort aan de horizon.

Reactie op: 
BBB-senator nam tientallen kritische Kamervragen integraal over van een lobbygroep. ‘Ik lees en ik denk: dit is scherp, dit is slim’ - NRC

Meer artikelen

Meer lezen over dit onderwerp? Klik op een tag om gerelateerde artikelen te vinden:
Zoek je een artikel over een ander onderwerp? Gebruik het filter in het nieuwsoverzicht:

Word lid!

Wilt u meer van dit soort artikelen lezen? Als lid heeft u toegang tot exclusieve artikelen, waardoor u up-to-date blijft over alle ontwikkelingen rondom de particuliere verhuur. Word ook lid en profiteer direct van alle voordelen.