De NVDE meldt dat veel duurzame-energiebedrijven door de materiaaltekorten de vraag niet kunnen bijbenen.
Vacatures half jaar open
Bij 85 procent van de bedrijven zijn de levertijden sinds eind vorig jaar alleen maar toegenomen. Bij ruim de helft van de bedrijven zorgt dit voor een aantal maanden vertraging bij de levering van producten; bij een kwart zelfs meer dan een half jaar. Ook het groeiende tekort aan vakmensen is een groot obstakel. Bij 1 op de 3 bedrijven in duurzame energie staan vacatures meer dan een half jaar open.
Als voornaamste oorzaken van de materialenschaarste noemen de bedrijven de snelle stijging van de vraag en de hoge prijzen. Sommige materialen zijn bovendien schaars doordat ze voor vele toepassingen nodig zijn, zoals computerchips.
85 procent
‘Steeds meer burgers en bedrijven willen verduurzamen, maar ons onderzoek laat zien dat de benodigde materialen hiervoor schaarser worden’, stelt Olof van der Gaag, voorzitter van de NVDE. ‘Als gevolg van de hoge energieprijzen en de gevolgen van klimaatverandering is de transitie naar een duurzame economie cruciaal. Het is daarom zorgwekkend dat het veel bedrijven aan zowel de mensen als de middelen ontbreekt om aan de groeiende vraag naar materialen te voldoen.’
Bij maar liefst 85 procent van de tachtig respondenten is de levertijd sterk toegenomen in vergelijking met een half jaar geleden. ‘Door de hoge energieprijzen is de vraag naar zonnepanelen, warmtepompen en isolatie geëxplodeerd en toeleveringsketens kunnen deze enorme vraag op korte termijn niet aan’, analyseert Albert Jan Swart, sectoreconoom Industrie, Transport & Logistiek bij ABN AMRO. ‘De levertijden van producten die nodig zijn om energie te besparen, zijn sinds eind 2021 sterk opgelopen, terwijl we zien dat andere toeleveringsketens zich herstellen. Zo lopen levertijden van elektronica geleidelijk terug, terwijl het tekort aan zonnepanelen en omvormers is toegenomen. Gezien de verder gestegen energieprijzen zijn kortere levertijden voor bedrijven in duurzame energie voorlopig niet te verwachten.’
Hergebruik
Bedrijven in de duurzame-energiesector beschouwen vooral de productie van materialen in eigen land of Europa als oplossing voor de huidige tekorten. Daarnaast kan innovatie bijdragen aan het verminderen van de afhankelijkheid van levering vanuit het buitenland. Bijna de helft benadrukt het belang van een eenduidig Europees beleid, zodat er een gelijkwaardig speelveld ontstaat. Ook kan een betere samenwerking tussen bedrijven effectief zijn om te voorkomen dat zij materialen ‘hamsteren’.
