Dat blijkt uit een enquête onder leden van de Nederlandse Vereniging Duurzame Energie (NVDE), Holland Solar, Vereniging Warmtepompen en Branchevereniging Bodemenergie. Nadat duidelijk was geworden dat huishoudens soms wel honderden euro's per maand meer voor gas en stroom gaan betalen, bestelden huiseigenaren in groten getale warmtepompen, woningisolatie, zonneboilers en zonnepanelen.
De verwachting is dat voor het gros van de huishoudens de energierekening met enkele honderden euro's gaat stijgen. Het kabinet heeft weliswaar besloten gemiddeld 400 euro korting op de belasting te geven, maar dat is waarschijnlijk niet genoeg om de gigantische stijging van met name de gasprijzen teniet te doen.
Bijna de helft van de warmtepompbedrijven meldt een meer dan twee keer zo grote vraag. Bij zonnepanelen ziet 40 procent meer dan een verdubbeling van het aantal offerteaanvragen. Ruim de helft van de isolatiebedrijven meldt meer belangstelling en bij twee bedrijven was de vraag zelfs vier tot zes keer zo groot.
Bepaalde producten zijn niet meer leverbaar
Leverancier CV Totaal ervaart het in de dagelijkse praktijk. "Het aantal zoekopdrachten naar hybride warmtepompen is 300 tot 400 procent groter dan voorheen", zegt Egbert Venema van het bedrijf. "Sinds gisteren moeten we zelfs nee verkopen. Bepaalde producten zijn niet leverbaar. Als je een Vaillant- of Remeha-warmtepomp wil bestellen, ben je pas in het nieuwe jaar aan de beurt."
Sommige klanten durven het nog niet aan om de stap naar gasloos te maken. "Dan is een hybride warmtepomp veilig, want je hebt nog een gasketel voor hele koude dagen en warm water onder de douche." Een hybride warmtepomp kan tot 70 procent gas besparen en wordt door Milieu Centraal gezien als mogelijke tussenstap in sommige oude huizen.
Dat zoveel mensen ineens de sprong naar een duurzamer huis maken, is op zich logisch. Toch is zo'n sterke stijging opvallend, meent NVDE-directeur Olof van der Gaag. "Hieruit blijkt dat prijsprikkels werken. Het is vervelend voor huishoudens als ze fors meer moeten betalen voor energie, maar het maakt de strijd tegen klimaatverandering makkelijker."
Het is niet zo dat we direct een effect gaan zien in het totale gasverbruik of de totale CO2-uitstoot, nuanceert Van der Gaag. "Maar het gaat om de trend en die gaat op deze manier de goede kant op."
Meer dan een op de vijf huizen heeft zonnepanelen
Bij zonnepanelen ging het overigens al erg hard. In het afgelopen jaar is het aantal huizen met een zonnesysteem met 35 procent gegroeid tot ruim 1,5 miljoen. Een op de vijf huizen heeft panelen op het dak en de bewoners genieten op die manier van gratis stroom.
Maar bij elektrische warmtepompen wil het niet echt vlotten en komen de doelen uit het klimaatakkoord zelfs in gevaar. In 2030 moeten er 1,3 miljoen huizen met warmtepompen zijn, maar eigenaren van bestaande woningen staan nog niet te springen om hun gasketel te vervangen.
Volgens Van der Gaag heeft dat ook te maken met het beleid van de Nederlandse overheid. "Het is een taak voor de politiek om nu blijvende maatregelen te nemen die ertoe leiden dat verduurzamen lonend is. Elektrische warmtepompen kunnen qua kosten nog niet opboksen tegen gasketels, omdat er zoveel meer belasting wordt geheven op stroom dan op gas."
Dat laatste wordt beaamd in een recent rapport van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL). Volgens de onderzoekers van de overheidsinstantie is er "alle reden om de energiebelasting op elektriciteit tegen het licht te houden". De hoge tarieven belemmeren de overstap naar elektriciteit als schoon alternatief voor fossiele brandstoffen, terwijl zon- en windenergie elektriciteit steeds duurzamer maakt. Vanaf 2030 is naar verwachting 75 procent van de opgewekte elektriciteit duurzaam opgewekt.