‘Daarbij gaat het om warmtepompen die puur bedoeld zijn voor het verwarmen van huizen’, benadrukt Agterberg. ‘In het Energieakkoord van 2013 waren absolute duurzame-energiedoelstellingen vastgelegd voor warmtepompen. Dat veranderde met het Klimaatakkoord; we hebben nu een overall-doelstelling voor het terugdringen van CO2-emissie in de gebouwde omgeving. Ik heb al heel vaak gezegd dat we het goed doen als we in 2030 op een jaarlijks installatietempo van zo’n 200.000 warmtepompen zitten. Bij de huidige snelheid ligt dat binnen ons bereik. Daarmee kun je gerust zeggen dat de warmpomp zijn rol in de energietransitie aan het pakken is.’

Er zijn 2 dominante warmtebronnen voor warmtepompen: buitenlucht en bodem. Op dit moment worden er in Nederland op iedere bodemwarmtepomp 2 luchtwarmtepompen geïnstalleerd. Beide zijn volgens Agterberg bewezen technieken – gemakkelijk toe te passen, robuust en veilig. ‘Populariteit kan echter ook weerstand oproepen. Zo is er veel te doen over het geluid dat buitenunits van luchtwarmtepompen produceren. Dat is ook terecht. Het heeft echter geleid tot een wel erg strenge norm. Fabrikanten werken hard aan zo stil mogelijke apparatuur en installatieconcepten, maar het is voor installateurs écht een uitdaging om aan de geluidsnorm te voldoen.’

Ook de bodemwarmtepomp wordt niet altijd ontvangen met enthousiasme, bijvoorbeeld door provincies, met name omdat vaak diep in de grond moet worden geboord om voldoende warmte te kunnen onttrekken en men vreest voor aantasting van grondwaterkwaliteit. Die tegenstand omschrijft Agterberg als irrationeel. Het boren voor bodemwarmtepompen is met medewerking van de branche streng en wettelijk verankerd en gaat bij het volgen van de protocollen volgens hem áltijd goed. De grootse barrière die hij noemt voor het vasthouden van de uitrolsnelheid van de warmtepomp is echter van een heel andere orde.

Agterberg: ‘In 2021 is sprake van een trendbreuk. De residentiële markt groeit met “slechts” 15 procent. Dat komt omdat vrijwel iedere nieuwbouwwoning, zo’n 60.000 per jaar, inmiddels wordt voorzien van een warmtepomp. De grote uitdaging zit dus in het openbreken van de renovatiemarkt. Daartoe wordt de ISDE-subsidie voor warmtepompen flink verhoogd, en dan heb je het bijvoorbeeld over de hybride warmtepomp. Daarom komt er een grote campagne om te promoten dat woningbezitters bij gasketelvervanging niet kiezen voor een nieuwe stand-alone gasketel. Wij willen hen bewegen daarnaast een relatief kleine warmtepomp te plaatsen. Zo kunnen ze hun gasverbruik flink terugdringen en CO2-emissie al fors beperken, en dus verduurzamen terwijl ze op variabele kosten besparen. In de regel zal dat een buitenlucht-warmtepomp zijn maar een waterwarmtepomp met zonnewarmte als bron kan ook heel goed.’

Een grote stap naar energieneutraliteit van bestaande woningen kan doorgaans worden gezet door het leggen van pvt – voor het genereren van zonnestroom en zonnewarmte – en als bron te gebruiken voor een water-warmtepomp. Daarom is er volgens Agterberg dan ook veelvuldig contact tussen Vereniging Warmtepompen en de pvt-werkgroep van Holland Solar. ‘Die samenwerking kent ook een formele kant’, aldus Agterberg. ‘We werken aan het vastleggen van de bijdrage van de combineerde technologieën in allerhande configuraties aan de energieprestaties van gebouwen. Zo slaan we ook de brug tussen de werelden van de pv- en de warmte-installateur. Tegelijkertijd vertegenwoordigen wij natuurlijk allereerst de warmtepompsector. We willen dat er zoveel mogelijk warmtepompen worden verkocht en spreken daarbij geen voorkeur uit voor een bepaalde bron. Het is aan de installateur om de klant alle opties voor verduurzaming voor leggen en goed te adviseren zodat die een overwogen keuze kan maken.’

Bron: Solar Magazine